Zalesie Śląskie otrzymało w tym roku tytuł najpiękniejszej wsi, a w Gąsiorowicach jest najciekawsze miejsce. Konkurs „Piękna Wieś Opolska” co roku pokazuje, jak rozwija się wieś w naszym regionie, promuje inicjatywy realizowane przez mieszkańców wsi, inspiruje do kolejnych aktywności.
W tym roku jego mottem przewodnim było „Dziedzictwo i tożsamość”. Podczas dożynek wojewódzkich w Dobrodzieniu poznaliśmy laureatów w dwóch konkursowych kategoriach: „Najpiękniejsza Wieś – dziedzictwo i przyszłość” oraz „Najciekawsze Miejsce – opowieść i tożsamość”.
Najpiękniejsze wsie
Pierwsze miejsce i nagrodę w wysokości 15 000 zł w kategorii „Najpiękniejsza Wieś – dziedzictwo i przyszłość” otrzymało Zalesie Śląskie z gminy Leśnica. Wyjątkowym wyróżnikiem wsi jest tradycja układania dywanów kwietnych na procesję Bożego Ciała, którą co roku doceniają tysiące przyjezdnych. Świętowanie Bożego Ciała z tradycją układania dywanów kwietnych w Zalesiu Śląskim oraz we wsiach Olszowa, Zimna Wódka i Klucz w 2020 roku uzyskało wpis na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Tradycja ta rok później powiększyła listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Była też inspiracją i treścią wielu publikacji, w tym na 800-lecia wsi. Centrum wsi jak i przyległe ulice Zalesia Śląskiego zachowują wiejski charakter, ujmują ładem i pomysłowością zagospodarowania posesji oraz terenów publicznych, w szczególności centralnego skweru wsi.
Drugim miejscem podzieliły się dwie miejscowości, z których każda otrzymała po 12 000 zł. Jedną z nich są Niwki z gminy Chrząstowice. Podopolska lokalizacja wśród lasów i w sąsiedztwie Jeziora Turawskiego powodują, że wieś jest atrakcyjnym miejscem do osiedlenia oraz jako punkt postoju dla rowerowego ruchu turystycznego. Wybudowanie we wsi ciągów pieszo-jezdnych oraz sieć tras rowerowych w otoczeniu powodują, że wieś jest predysponowana do turystyki „na kole”. Podkreśla to usytuowany w centrum wsi unikalny pomnik wywodzącego się z Niwek Joachima Halupczoka – rowerowego mistrza świata i mistrza olimpijskiego. Aktywność społeczności wiejskiej niedawno zaowocowała budową świetlicy wiejskiej ze świetnie urządzonym, klubowym wnętrzem i boiskiem oraz przyległymi terenami rekreacyjnymi. Drugą wsią są Górki z gminy Prószków, gdzie szczególne miejsce zajmuje kuchnia śląska. Gotowanie, przygotowywanie tradycyjnych potraw wzorcowo łączy pokolenia, a także stanowi atut kulinarnych rywalizacji w regionie. Świetlica wiejska – dawna szkoła, otwarta dla wszystkich, mieszcząca imponujące bogactwem i jakością zbiorów „Małe Góreckie Muzeum” wraz z otoczeniem stały się autentycznym sercem wsi.
Trzecie miejsce i 9 000 zł otrzymały Pludry z gminy Dobrodzień. Pludry to wieś, która swój rozwój zawdzięcza poprowadzonej z końcem XIX w. linii kolejowej oraz powiązanemu z nią przemysłowi. Obecnie Pludry są wspólnotą, która dziś konstruuje swoją tożsamość poprzez systematycznie odkrywane i wykorzystywane przyrodnicze bogactwo otoczenia. Manifestuje to mural przedstawiający chronione gatunki owadów żyjące w uroczysku pluderskich stawów oraz jaskółka w godle wsi.
Oprócz miejsc na podium, w tej kategorii przyznano także wyróżnienia. Otrzymali je – wraz z kwotą 4 000 zł – mieszkańcy Pokoju w gminie Pokój oraz Krzyżowej Doliny w gminie Ozimek.
Najciekawsze miejsca
W tym roku pierwszą nagrodę w wysokości 10 000 zł w kategorii „Najciekawsze Miejsce – opowieść i tożsamość” zdobyły Gąsiorowice z gminy Jemielnica za „Zagrodę Chłopską”. Budynek gospodarski w sąsiedztwie dawnej szkoły zaaranżowano na chłopską zagrodę jako ilustrację życia mieszkańców wsi ok. 100 lat temu. Wnętrze urządzono jako kuchnię, będącą centrum życia rodzinnego oraz pokojem dziennym i sypialnią. Drugie pomieszczenie jest izbą pamięci. Głównym elementem wystroju jest tu stara fotografia i eksponaty dotyczące kreowanej specyfiki Gąsiorowic (wieś gąski) oraz ich historii. Wykorzystano stare wrota czyniąc z nich „bramę do historii” wsi. Spod Zagrody ścieżka wiedzie do ogrodu Ołmy – rozległego terenu rekreacyjno–edukacyjnego, którego centrum zajmuje imponujące, zadaszone miejsce spotkań. Otoczenie Zagrody Chłopskiej, jej wartości poznawcze i wychowawczo–edukacyjne (sąsiedztwo przedszkola), możliwości kreowania oferty przeżyciowej (warsztaty) oraz dostępność (wykorzystanie rozwiązań cyfrowych), budują tożsamość Gąsiorowic i atrakcyjność wsi jako destynacji turystycznej, której społeczność wzorcowo eksponującej swoje dziedzictwo kulturowe.
Drugie miejsce zajął Kadłub Wolny w gminie Zębowice. Komisja doceniła utworzenie „Centrum dziedzictwa historycznego i kulturowego wsi”. Oryginalny, historyczny budynek Karczmy to miejsce dorocznego zebrania członków wspólnoty lasów, a na co dzień to dom spotkań i uroczystości. Obiekt ostatnio wzbogacił się o mural przedstawiający scenę wykupienia się wsi z rąk rycerza Jana von Bess. W Kadłubie Wolnym historia sprzed wieków stworzyła szczególne miejsce, nadal spaja i ożywia wiejską wspólnotę. Nagrodą dla mieszkańców jest 7 000 zł.
Trzecie miejsce i nagrody po 5000 zł trafiły do mieszkańców dwóch miejscowości – Wierzbia z gminy Łambinowice za plac strażacki oraz Dąbrowy z gminy Świerczów za izbę pamięci.
Wyróżnienia w tej kategorii i po 3000 zł otrzymały Niezdrowice z gminy Ujazd za ścieżkę edukacyjno- przyrodniczą i Janinów z gminy Rudniki za stworzenie wśród łanów zbóż okalających wieś pól wspólnej przestrzeni dla mieszkańców.
Komisja konkursowa doceniła duże zaangażowanie wszystkich sołectw i ich mieszkańców na rzecz rozwoju swoich miejscowości, a więc wszyscy uczestnicy, którzy nie uzyskali nagród i wyróżnień, otrzymali od władz regionu podziękowania za udział w konkursie.
vr
