Kryzys psychiczny wśród młodzieży to plaga naszych czasów. Brak zrozumienia i wiary w siebie, natłok informacji i bodźców, cyfrowy świat i tempo życia sprawiają, że młodzi czują ogromną presję i zagubienie. Pomocną dłoń wyciągają do nich m.in. pedagodzy, uczestniczący w projektach profilaktycznych, dotyczących zachowań ryzykownych, finansowanych przez samorząd województwa.
Obecnie trwa realizacja dziewięciu zadań, wyłonionych w dwóch konkursach ofert w ramach wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień. Ich koszt to niemal 620 tysięcy złotych (lata 2022-2024). Realizują je 54 szkoły, wspierając ponad 4,5 tysiąca uczniów i angażując ponad 3,1 tysiąca rodziców. Wspiera ich ponad 400 pracowników szkół. To odpowiedź na ogromne potrzeby i na to, że młodzi ludzie nie radzą sobie z problemami, przez co zamykają się w sobie i popadają w nałogi.
Akcja – reakcja. Nie zostawiamy młodych ludzi bez pomocy
Zapewniła o tym wicemarszałek Zuzanna Donath – Kasiura. – Po analizie potrzeb, już od 1,5 roku wdrażamy projekty i programy profilaktyczne reagujące na problemy. Chcemy, aby dzięki nim dzieci poradziły sobie z emocjami i odnalazły się we współczesnym świecie. To projekty polegające na „byciu przy uczniu”, odbudowaniu jego wiary w siebie i pogłębieniu jego sprawczości. Myślę, że jest to potrzebne często nie tylko młodzieży, ale i dorosłym. Naszym wsparciem obejmujemy zarówno uczniów, jak i nauczycieli i rodziców. Cieszy mnie, że szkoły widzą duże efekty tych działań w postaci zachowań społecznych uczniów – wyjaśniła.
Przykładem takiego projektu jest m.in. „Program profilaktyki uniwersalnej DOBRY TEMAT w województwie opolskim” Fundacji Wypłyń na Głębię, który wyposaża uczniów i uczennice szkół podstawowych i ponadpodstawowych w kompetencje radzenia sobie z trudnościami rozwojowymi oraz budowanie postaw przeciwdziałających podejmowaniu zachowań ryzykownych. Objętych programem jest 36 szkół, 3000 uczniów oraz 1250 rodziców. Kolejny program to „Profilaktyka zachowań ryzykownych młodzieży”, realizowany przez Towarzystwo Edukacji Otwartej. To przygotowanie szkoleniowe 36 nauczycieli szkół ponadpodstawowych do realizacji rekomendowanego programu profilaktyki uniwersalnej „Tutoring Szkolny – program pedagogiki dialogu”. Programem objętych jest 5 szkół, zaangażowanych natomiast 38 pracowników tych placówek.
Ciekawym zadaniem jest także „Strzelecki TUS”, który prowadzi Strzeleckie Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Edukacji Lokalnej. To m.in. treningów umiejętności społecznych w klasach I-III w 9 szkołach podstawowych miasta i gminy Strzelce Opolskie dla 218 uczniów.
Uwierz w siebie !
Vira Kupka, nauczycielka z Zespołu Szkół im. Józefa Warszewicza w Prószkowie prowadzi zajęcia z młodzieżą w ramach programu profilaktycznego „Tutoring Szkolny – program pedagogiki dialogu”. Jak przyznaje, indywidualne spotkania cieszą się ogromna popularnością. W jej szkole prowadzi je czterech nauczycieli. – Uczniowie czekają na te spotkania, potrzebują ich, a pedagodzy widzą efekty tych rozmów. Ideą naszej szkoły jest wspieranie marzeń i rozwój pasji, chcemy być blisko uczniów i wspierać ich na każdym etapie. Ten program to wsparcie i wiara w młodzież, wspomaganie jej w podjęciu odpowiednich decyzji i naprowadzenie, w jaki sposób osiągnąć zamierzony cel. Doskonale wiemy, że młodzi ludzie nie chcą popadać w kłopoty, tylko spełniać marzenia – przyznała nauczycielka.
Turoting – „szczepionka” na kryzys
Zapobiegać, a nie leczyć – to idea „Programu profilaktyki uniwersalnej DOBRY TEMAT w województwie opolskim”. Jak wyjaśnia Piotr Szwędrowski pełnomocnik prezesa Fundacji Wypłyń na Głębię program jest hybrydowy i składa się z dziesięciu lekcji. – Prowadzi je Janek Mela, który wciela się w rolę influencera. Młodzi ludzie kochają świat cyfrowy, dlatego też postawiliśmy na przekaz vlogowy. Wyposażamy młodych ludzi w narzędzia, które mają ich chronić przed zachowaniami ryzykownymi. Co bardzo niepokoi, dane pokazują, że w ciągu 10 lat, dziesięciokrotnie wzrosła liczba prób samobójczych. Depresja to czwarta choroba cywilizacyjna, szacuje się, że w ciągu kolejnych sześciu lat, stanie się, niestety, tą najczęstszą. Jeśli chodzi o profilaktykę, mamy lata zaniedbań, staramy się to zmienić. Co ważne – w tym projekcie szkolimy także rodziców, którzy muszą dostrzec, że ich dziecko ma problem. Nie zawsze to akceptują i rozumieją – wyjaśnił.
Po pierwsze rozmowa
To zdaniem Anety Czarny, dyrektorki Publicznej Szkoły Podstawowej nr 4 im. Janusza Korczaka w Strzelcach Opolskich, panaceum na wiele problemów. W jej placówce realizowane są działania skierowane do najmłodszych uczniów. To właśnie do nich adresowany jest projekt „Strzelecki TUS” i treningi umiejętności społecznych w klasach I-III. – Bardzo dużo dzieci i młodzieży żyje w wirtualnej rzeczywistości. Należy to kontrolować, bowiem zaburza to relacje społeczne i sprawia, że nie ma między dziećmi dialogu, komunikacji, asertywności czy stawiania granic. To przenosi się do sieci, co grozi hejtem czy przemocą. Musimy dbać, aby zdrowie psychiczne dziecka było na pierwszym miejscu – apelowała. Jak podkreśliła Aneta Czarny, nauczyciele z jej szkoły dużo rozmawiają z dziećmi, edukują je podczas lekcji wychowawczych. – Problemy są rozwiązywane na bieżąco, współpracujemy z policją. Mamy wypracowane sprawdzone modele współpracy z dziećmi i młodzieżą. Rozmowa, poświęcony czas i słuchanie dzieci to podstawa – podkreśliła.
kk